氮肥优化对高山避雨栽培番茄产量和养分利用率的影响.pdf

北 null 方 null 园 null 艺 nullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 研究简报 第一作者简介 徐大兵 nullnullnullnull null 男 博士 副研究员 现主 要从事农业废弃物资源化利用 蔬菜施肥与土壤保育等研 究工作 null nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 责任作者 赵书军 nullnullnullnull null 男 硕士 研究员 现主要从事 土壤肥力与植物营养调控等研究工作 null nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull 基金项目 国家重点研发计划资助项目 nullnullnullnullnullnullnullnullnull 湖北省农业科技创新行动专项资助项目 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 收稿日期 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 氮肥优化对高山避雨栽培番茄产量和 养分利用率的影响 徐 大 兵 null null 焦 忠 久 null 佀 国 涵 null null 邱 正 明 null 袁 家 富 null null 赵 书 军 null null nullnull农业农村部废弃物肥料化利用重点实验室 湖北 武汉 nullnullnullnullnullnull nullnull湖北省农业科学院 植保土肥研究所 湖北 武汉 nullnullnullnullnullnull nullnull湖北省农业科学院 经济作物研究所 湖北 武汉 nullnullnullnullnullnull nullnull 摘 null 要 以避雨栽培番茄为试材 采用 null 年田间试验 研究了不同施氮量 氮磷钾优化配 施和有机肥氮替代化肥氮对高山避雨栽培番茄产量和氮素利用率的影响 以期为高山避雨 番茄化肥减施提供参考依据 结果表明 nullnullnullnullnull nullnull nullnull 施氮量能够获得较高的番茄果实产 量 植株氮素累积量和氮素利用率 与习惯施肥相比 氮磷钾优化配施和有机肥氮替代 nullnullnull 化肥氮均能获得略高的番茄产量 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 氮肥 磷肥用量分别减少了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 而氮素农学效率 氮 素 偏 生 产 力 分 别 增 加 了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 综上所述 在水肥协同条件下 鄂西高山避雨栽培 番茄最适施氮量为 nullnullnullnullnull nullnull nullnull 且氮磷钾优化配施和有机肥氮替代 nullnullnull 化肥氮能够获 得与习惯施肥相当产量和更高的氮素利用率 关键词 高山蔬菜 养分累积 氮素利用率 氮素农学效率 氮素偏生产力 中图分类号 nullnullnullnullnullnull 文献标识码 nullnull 文章编号 nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 与平原种植相比 高山越夏种植番茄 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 具有采收时间长和产量高 的特点 但是栽培期间由于降雨集中 气温高和湿 度大 导致病害发生严重 从而造成果实商品性较 差 增加了种植风险 null 避雨栽培作为设施栽培 的一种简易形式 遮雨不遮风 有效减少番茄病虫 害的发生和提高番茄产质量 达到增产增效的目 的 null 近年来在我国高山蔬菜产区得到广泛应 用 null nullnull 然而 避雨栽培使得棚中土壤长期缺少雨 水淋洗 此外由于过度追求产量和效益 盲目过量 施肥 导致肥料利用率较低 土壤环境变差 产生 诸多土壤退化问题 null nullnull 目前有关番茄施肥方面 的研究比较多 但是由于品种繁多 地域气候条件 差异较大 使得各地番茄施肥方式差异较大 null nullnullnull 此外 与露地栽培相比 避雨栽培通常配备滴管等 灌溉措施 对施肥和土壤保育又提出了新的要求 水肥一体化技术具有省工 省力 节肥的特点 同 时具有节肥和增产的效果 nullnull nullnullnull 因此 在该区域 科学施肥是实现避雨栽培土壤可持续发展的前 提 因此 该试验在鄂西高山蔬菜种植区域 研究 滴灌条件下避雨栽培番茄最适施氮量和优化施肥 技术 以期为鄂西高山避雨番茄栽培优化施肥提 供参考依据 nullnull 材料与方法 nullnullnullnull 试验地概况 试验地位于湖北省宜昌市长阳土家族自治县 榔坪镇文家坪村 北纬 nullnullnullnullnullnull 东经 nullnullnullnullnullnullnull 该 地区属亚热带大陆性夏热潮湿气候区 年日照时 数 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 年均降雨量 nullnullnullnullnullnullnull 年均气 温 nullnullnullnullnull 无霜期 nullnullnullnullnullnullnullnull 供试土壤 nullnullnullnullnullnull 基本性质 nullnullnullnullnullnullnull 有机质 nullnullnullnullnullnull nullnull nullnull 碱解 氮 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull 速效磷 nullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull 速效钾 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnull 试验材料 供试番茄品种为 吉诺比利 武汉楚为生物 科技股份有限公司 供试肥料为市售硝铵磷肥 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 硝 酸 钾 nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 过 磷 酸 钙 nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 和 农 用 硫 酸 钾 nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull 试验方法 不同施 氮 量 试 验 设 置 null 个 处 理 处 理 null 不施 氮 肥 对 照 处 理 nullnull 处 理 null 施 氮 量 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull 处 理 null 施 氮 量 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull 处 理 null 施 氮 量 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull 处 理 null 施 氮 量 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull 处 理 null 施 氮 量 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull 磷钾肥用量分别为 nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull null 具体施肥方案见表 null 表 null null 不同施氮量试验施肥处理 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnull 处理 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 基肥 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 盛花期追肥 nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull 第 null次采摘后 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull 第 null次采摘后 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnull nullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnull 优化施肥试验设置 null 个处理 处理 null 不施氮 肥 对 照 nullnull 磷钾用量分别为 nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnull 处理 null 习惯施肥 nullnullnull 氮磷钾 用量分别为 nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnull 处理 null 优 化施 肥 nullnullnull 氮 磷 钾 用 量 分 别 为 nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnull 处理 null 有机肥替代 nullnullnull 化肥氮 nullnullnullnullnull 氮 磷 钾 用 量 分 别 为 nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnull 有机肥 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull 有机肥 磷钾养分不计算在内 各处理施氮量一致 详细 施肥方案见表 null nullnullnull 氮肥和钾肥 nullnullnullnull 磷肥和 有机肥全部作基肥施用 nullnullnull 氮钾肥分 null 次追施 以上 null 个试验每处理 null 次重复 每个小区 null 畦 null 行 面积 nullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnull 栽培密度均 为 nullnullnullnullnullnull 株 nullnull nullnull 试验采用随机区组排列 除施肥外 各小区其它田间管理措施相同 每隔 nullnull 灌溉一次 每次滴灌 nullnull 表 null null 优化施肥试验施肥处理 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnull 处理 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 基肥 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 盛花期追肥 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 第 null次采摘后 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 第 null次采摘后 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 化肥 null 有机肥 null null nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnull nullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnull nullnullnullnull 项目测定 番茄收获时按小区计产 分别于第一次采摘 果实时每个小区随机采集 nullnull 株 用于分析干物质 量和品质 可溶性糖含量采用蒽酮比色法测定 硝 酸盐含量采用水杨酸比色法测定 总酸含量采用酸 碱滴定法测定 灰分采用灼烧法测定 nullnull 将采集 nullnull 北 null 方 null 园 null 艺 nullnullnullnullnullnull null 月 上 null 的番茄按不同器官 茎 叶 果 分开 在 nullnullnullnull 下杀 青 nullnullnullnullnull nullnullnull 下烘干 记录干物质质量 将烘干 的植株样品粉碎 采用浓 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 消解法分析 植株不同部位氮磷钾养分含量 nullnull 氮养分吸收量 nullnull nullnull nullnull null 氮养分含量 null 干物质量 氮素农学效率 nullnull nullnull nullnull null 施氮处理产 量 null 不施氮处理产量 施氮量 氮素利用效率 null null 施氮处理氮素累积 量 null 不施氮处理氮素累积量 施氮量 nullnullnullnull 氮素偏生产力 nullnull nullnull nullnull null 施氮处理产量 施氮量 nullnull nullnullnullnull 数据分析 采用 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 软件进行数据处 理 利用 nullnullnullnullnullnullnullnullnull 软件进行单因素 nullnullnullnullnull 方 差分析及多重比较 nullnullnullnullnullnull nullnull 结果与分析 nullnullnullnull 不同施氮量对避雨栽培番茄产量和氮素利 用率的影响 nullnull 从图 null 可以看出 施氮肥显著增加番茄产量 和干物质量 与不施肥相比 施肥处理显著增加 番茄产量 nullnullnullnull 和 nullnullnullnull 处理产量最高 分别比 nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 增 加 了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 且与 nullnullnullnull nullnullnullnull 处理间差异均达到显著水平 nullnullnullnull 处理 干物质量最高 分别比 nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 增加了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnull 且与 nullnullnullnull 处理间差异达到显著水平 由图 null 可知 与 nullnull 相比 其它施氮肥处理显 著增加果实 叶片乃至整个植株的氮素累积量 nullnullnullnull 番茄果实氮素累积量显著低于 nullnullnullnull nullnullnullnull 和 nullnullnullnull 且 分 别 降 低 了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 由表 null 可知 随着施氮量 nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull 的增加 氮素利用率呈现出先增加后降低的变化 趋势 nullnullnullnull 处理氮素农学效率最高 但是与其 它处理差异不显著 对于氮素农学效率而言 nullnullnullnull 和 nullnullnullnull 处理分别比 nullnullnullnull 增加了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 且处理间差异达到显著水平 nullnullnullnull 处 理 氮 素 偏 生 产 力 显 著 高 于 nullnullnullnull nullnullnullnull 和 nullnull 注 不同小写字母表示差异达到 nullnullnullnull显著水平 下同 nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 图 null null 不同施氮量处理对番茄产量和干物质量的影响 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 图 null null 不同施氮量处理对番茄氮素累积量的影响 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 表 null null 不同施氮量处理对番茄氮素利用率的影响 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 处理 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 氮素利用率 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null 氮素农学效率 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnull 氮素偏生产力 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 注 不同小写字母表示差异达到 nullnullnullnull显著水平 下同 nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull 第 null期 nullnullnullnullnullnullnull 北 null 方 null 园 null 艺 nullnullnullnull 且 分 别 增 加 了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull null nullnullnullnull 氮素优化对高山避雨栽培番茄产量和利用 率的影响 nullnull 由图 null 可知 与 nullnull 相比 nullnullnull nullnullnull 和 nullnullnull nullnullnull 处理产量分别增加了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 而干物质量则分别增加了 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 且差异均达到显著水平 与 nullnullnull 相比 nullnullnull 和 nullnullnullnullnull 处理能够获得与习 惯施肥相当的番茄产量和干物质量 图 null null 不同氮素优化处理对番茄产量和干物质量的影响 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 图 null null 不同氮肥优化处理对氮素累积量的影响 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 从图 null 可以看出 各施氮肥处理茎秆 叶片 果实和植株的氮素累积量均高于不施氮肥处理 与 nullnullnull 相比 nullnullnull 和 nullnullnullnullnull 处理果实氮素累 积量分别增加了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 叶片的氮素 累积量分别减少了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull 而植株的 氮素累积量则分别减少了 nullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnull 由表 null 可知 与 nullnullnull 相比 nullnullnull 和 nullnullnullnullnull 处理 氮 素 农 学 效 率 则 分 别 增 加 了 nullnullnullnullnullnull 和 nullnullnullnullnullnull nullnullnull 和 nullnullnullnullnull 处理氮素偏生产力 分别比 nullnullnull 增加了 nullnullnullnullnullnul